Do istoty Eleusy należy charakterystyczny gest Dzieciątka obejmującego Maryję rączką za szyję.

Matka Boska Eleusa (gr. ta która współczuje) – to trzeci typ przedstawienia ikonograficznego Matki Bożej z Dzieciątkiem, w którym wyeksponowany został związek szczególnej serdeczności między Matką a Dzieckiem.

W tej ikonie zanika dostojeństwo Bogarodzicy, a objawia się głęboka ludzka czułość matki do dziecka, nacechowana smutną zadumą, a niekiedy i cierpieniem.

Na tych obrazach Maryja trzyma Dzieciątko przy lewym ramieniu, opiera swoją twarz o Jego policzek.

Mimo, że tradycja łączy takie przedstawienia z ewangelistą Łukaszem, rozwinęło się ono jednak w Bizancjum dopiero około X wieku.